چکیده
هنر در دوران تیموریان از جلوههای بارز هنر اسلامی در ایران و آسیای مرکزی است.
دوره تیموریان دوره رونق فرهنگ، هنر، ادبیات، تاریخ، ریاضی و نجوم بود.
دربارهای هرات، سمرقند، شیراز، تبریز و اصفهان بهسبب هنرپروری و هنرمندی
فرمانروایان تیموری، محل تجمع و آمد و شد هنرمندان و ادیبان برجسته بود.
تیمور با اینکه بسیار خونریز بود ولی به دانش و هنر علاقه نشان میداد.
از اینرو هنرمندان و صنعتگران از کشتارهایش در امان بودند. فرزند او شاهرخ
و نوههایش الغبیگ، بایسنقر میرزا و ابراهیم میرزا نیز این سیاست را پیگرفتند.
هنر نقاشی و خوشنویسی در دوره تیموری به شکوفایی قابل توجهی دست یافت.
توفیق شاهرخ در تسخیر تمامی قدرت در هرات و توجّه وی و پسر هنرمند
و هنرپرورش بایسنقر به هنر، بسیاری از هنرمندان را از اقصی نقاط ایران
به هرات کشاند و سبب شد که مراکز مهم پیشین اهمیت و اعتبار خود را از
دست بدهد و در مرتبهای نازلتر قرار گیرد. شاهرخ به همراه پسرش بایسنقر
حامی و بانی شکلگیری مکتب هرات از سبکهای مهم هنری در ایران بود و
در تحت حمایت او نقاشان، خوشنویسان، تذهیب کاران را در هرات گردآورد
تا برای وی ظریفترین آثار هنری را در خط، تذهیب، جلدسازی و صحافی به
وجود آوردند. کانون هنری بایسنقر در هرات بهنام دارالصنایع کتاب سازی
معروف بود .
در عهد سلطنت شاهرخ هرات که پایتخت دولتش بود، کانون درخشان هنر
و ادب عصر محسوب میشد. وجود مولانا قوام الدین شیرازی، آن مهندس
معمار نابغه و بی مانند که در آن ایام در هرات، به وی و همسر هنر پرورش
گوهر شاد آغا، این فرصت و امکان را میداد تا مساجد، مدارس، و ابنیه عالی
در قلمرو قدرت خویش بنا کنند. مسجد گوهرشاد در مشهد و در کنار حرم
علی بن موسیالرضا و مسجد جامع گوهرشاد در هرات، از درخشانترین آثار
معماری این عصر، مدیون طرح و تفکر قوام الدین شیرازی و آن ملکه هنر پرور
عصر بود، که هنوز همچنان باقی است.
به سعی و تشویق شاهرخ، کتابخانهای عظیم نیز در هرات به وجود آمد که
جامع تعدادی از نفایس آثار بود. به علاوه بعضی هنرمندان عصر همچون
عبدالقادر مراغی استاد
موسیقی، مولانا خلیل مصور استاد
نقاشی، یوسف اندکانی
استاد آواز، استاد بزرگ نقاشی یعنی کمال الدین بهزاد، از همان ایام، در دربار هرات، نام شاهرخ
را پر آوازه ساختند.